sobota, 18 maja 2024

Dom Sedlaczka w Tarnowskich Górach


Dom Sedlaczka to pochodzący z XVI w. zabytkowy budynek znajdujący się przy Rynku w Tarnowskich Górach. Pierwotnie był siedzibą starostów ziemi bytomskiej. W 1805 roku został wykupiony przez czeskiego kupca Jana Sedlaczka, który wcześniej w 1786 urządził w nim, istniejącą do dziś, winiarnię (do 1922 była prowadzona przez potomków Sedlaczka). Jest to miejsce, gdzie zatrzymał się i biesiadował w 1683 r. król Jan III Sobieski podczas swojej wyprawy na Wiedeń. W winiarni byli także królowie Polski: August II Mocny (1697) i August III Sas (1734), pisarze: Johann Wolfgang Goethe (1790) i Julian Ursyn Niemcewicz (1821).

Po II wojnie światowej budynek był w opłakanym stanie i groziło mu wyburzenie. Jednakże w 1957 roku Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej podjęło się remontu. Podczas trwania prac renowacyjnych odkryto renesansowy strop z polichromią z I połowy XVII wieku. Na parterze zachowały się sklepienia kolebkowe z lunetami, a piwnice są nakryte kolebkowo z lunetami oraz żaglastymi sklepieniami. Pod dachem w narożu budynku można zaobserwować kamienną głowę z pióropuszem (prawdopodobnie z końca XVII wieku) przedstawiającą Augusta III. Nad wejściem do budynku znajduje się, pochodząca z 1786 roku, ozdobna dekoracja z puttami, podtrzymującymi kotarę oraz pierwszy herb miasta, będący jednocześnie herbem górniczym. Na miejscu tego herbu, między XVIII a II połową XX wieku, znajdował się orzeł Królestwa Prus. Wnętrza parteru zdobiły pierwotnie dziewiętnastowieczne malowidła i płaskorzeźba z wizerunkiem króla Augusta II Mocnego, które nie zachowały się.

Na pierwszym piętrze znajduje się założone w 1958 roku muzeum, z głównie górniczymi zbiorami i wystawami dotyczącymi miasta, jego zabytków i jego historii na przestrzeni wieków. W jednej z sal, tzw. „Sali pod Renesansowym Stropem” organizowane są spotkania naukowo-kulturalne.

The Sedlaczek House is a historic building dating from the 16th century located on the Market Square in Tarnowskie Góry. Originally it was the seat of the starosts of the Bytomian land. In 1805, it was bought by the Czech merchant Jan Sedlaczek, who had earlier, in 1786, set up a winery in it, which still exists today (until 1922 it was run by Sedlaczek's descendants). It is the place where King Jan III Sobieski stopped and feasted in 1683 during his expedition to Vienna. Polish kings August II the Strong (1697) and August III Sas (1734) also visited the winery, as did writers Johann Wolfgang Goethe (1790) and Julian Ursyn Niemcewicz (1821). After World War II, the building was in a deplorable state and was in danger of being demolished. However, in 1957 the Association of Lovers of the Tarnogórska Region undertook a renovation. During the renovation works, a Renaissance ceiling with polychromy from the first half of the 17th century was discovered. On the ground floor, barrel vaults with lunettes have been preserved, while the cellars are covered with barrel vaults with lunettes and sail vaults.

Under the roof in the corner of the building, a stone head with a plume (probably from the late 17th century) depicting Augustus III can be seen. Above the entrance to the building there is, dating from 1786, an ornamental decoration with putti supporting a curtain and the first municipal coat of arms, which is also the miners' coat of arms. In place of this coat of arms, between the 18th and second half of the 20th century, was the eagle of the Kingdom of Prussia. The interior of the ground floor was originally decorated with 19th-century paintings and a bas-relief with the image of King Augustus II the Strong, which have not survived. The first floor houses the museum, founded in 1958, with mainly mining collections and exhibitions on the town, its monuments and its history over the centuries. In one of the rooms, the so-called ‘Room under the Renaissance Ceiling’, scientific and cultural meetings are organised.

Das Sedlaczka-Haus ist ein historisches Gebäude aus dem 16. Jahrhundert, das sich am Marktplatz in Tarnowskie Góry befindet. Ursprünglich war es der Sitz der Starosten des Beuthener Landes. Im Jahr 1805 wurde es von dem tschechischen Kaufmann Jan Sedlaczek gekauft, der bereits 1786 eine Weinkellerei darin eingerichtet hatte, die bis heute besteht (bis 1922 wurde sie von Sedlaczeks Nachkommen betrieben). Es ist der Ort, an dem König Jan III. Sobieski im Jahr 1683 während seiner Expedition nach Wien Rast machte und speiste. Auch die polnischen Könige August II. der Starke (1697) und August III. Sas (1734) besuchten das Weingut, ebenso wie die Schriftsteller Johann Wolfgang Goethe (1790) und Julian Ursyn Niemcewicz (1821).

Nach dem Zweiten Weltkrieg befand sich das Gebäude in einem beklagenswerten Zustand und war vom Abriss bedroht. Im Jahr 1957 nahm der Verein der Liebhaber der Region Tarnogórska jedoch eine Renovierung vor. Bei den Renovierungsarbeiten wurde eine Renaissance-Decke mit Polychromie aus der ersten Hälfte des 17. Im Erdgeschoss sind Tonnengewölbe mit Lünetten erhalten geblieben, während die Keller mit Tonnengewölben mit Lünetten und Segelgewölben bedeckt sind. Unter dem Dach in der Ecke des Gebäudes ist ein steinerner Kopf mit einer Feder (wahrscheinlich aus dem späten 17. Jahrhundert) zu sehen, der Augustus III. darstellt. Über dem Eingang des Gebäudes befindet sich eine Verzierung aus dem Jahr 1786 mit Putten, die einen Vorhang tragen, und dem ersten Gemeindewappen, das gleichzeitig das Wappen der Bergleute ist. Anstelle dieses Wappens wurde zwischen dem 18. und der zweiten Hälfte des 20. Jahrhunderts der Adler des Königreichs Preußen angebracht.

Das Innere des Erdgeschosses war ursprünglich mit Gemälden aus dem 19. Jahrhundert und einem Flachrelief mit dem Bildnis König Augusts II. des Starken geschmückt, die jedoch nicht erhalten geblieben sind. Im ersten Stock ist das 1958 gegründete Museum untergebracht, das hauptsächlich Bergbausammlungen und Ausstellungen über die Stadt, ihre Denkmäler und ihre Geschichte im Laufe der Jahrhunderte zeigt. In einem der Säle, dem sogenannten „Saal unter der Renaissance-Decke“, werden wissenschaftliche und kulturelle Veranstaltungen organisiert.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz