PZPR - Wielka Lipa

Wielka Lipa (niem. Groß Leipe) – wieś położona w gminie Oborniki Śląskie, w powiecie trzebnickim. Pierwszy raz miejscowość wzmiankowano 19 czerwca 1453. Wielka Lipa na przestrzeni dziejów wielokrotnie zmieniała właścicieli. Wkrótce po tym sukcesie zmarł pod Pułtuskiem. 13 maja 1785 we wsi urodził się hrabia Hans Karl Friedrich Anton von Diebitsch, późniejszy feldmarszałek rosyjski Iwan Dybicz Zabałkański. Jego ojciec, adiutant Fryderyka II przeszedł do armii rosyjskiej, w której od 1801 roku służył również Iwan Dybicz. Odznaczył się w walkach pod Austerlitz, Iławą Pruską i Frydlandem. Gdy w Królestwie Polskim wybuchło skierowane przeciwko Rosji powstanie listopadowe został mianowany głównodowodzącym wojsk, które miały pokonać powstańców. Dowodził w bitwach pod Dobrem, Wawrem, Bialołęką i Grochowem nie potrafiąc jednak pokonać powstańców jednym uderzeniem, jak obiecywał carowi. Podczas polskiej ofensywy jego armia poniosła porażki pod Dębem Wielkim i Iganiami. Zwycięstwo odniósł dopiero pod Ostrołęką. Wkrótce po tym sukcesie zmarł pod Pułtuskiem.

W 1807 we wsi powstała "droga Francuska" wybudowana przez wojsko napoleońskie w celu wzmocnienia trasy zaopatrzeniowej na wschód.

neogotycki pałac

herby rodziny von Waldurg i Wuerben i cytat Lutra: Ein veste Burg ist unser Gott

W roku 1899 Alfred von Waldenburg wznosi neogotycki pałac, zbudowany na miejscu starego dworu (data z tabliczki znamionowej 1676).  Na cześć swojej żony nazwał go Zamkiem Elizy. Pałac podkreślać miał chwałę rodu którego korzenie wywodziły się z Hohenzollernów. Budowla wzniesiona w formie malowniczego zamku z dwoma wieżami i szczytami schodkowymi w elewacjach. Nad wejściem umieszczone zostały herby obojga małżonków oraz cytat z Marcina Lutra - “Warownym zamkiem jest nasz Bóg”. W cokole budowli wmurowane epitafia poprzednich właścicieli z kościoła w Strupinie - Hansa von Pannewitz z 1620 r. i Christopha von Knobelsdorf z 1712 r. 

Wokół rozciąga się park krajobrazowy. Aktualnie rezydencja jest własnością prywatną, odnowioną i zadbaną. Obok pałacu znajduje się neogotycki budynek zarządcy majątku z końca XIX w., stajnie z k. XIX w., magazyn pasz z ok. 1920r., magazyny zbożowe z k. XIX w., obora z p. XX w., stodoły z ok. 1900 i k. XIX w., park pałacowy z 2 poł. XIX w.

W 1945 wieś weszła w skład Polski. Jej dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec. W czasach powojennych mieszkańcy Wielkiej Lipy wsławili się wychodząc na pochód pierwszomajowy z transparentem "PZPR - Wielka Lipa". Uczestnicy zajścia byli aresztowani do czasu rozpoczęcia żniw. Podobno mieli też wieloletni zakaz brania udziału w pochodach pierwszomajowych.

kościół NMP Częstochowskiej w Wielkiej Lipie

Zabytki:

• kościół neogotycki z poł. XIX w., do 1945 ewangelicki
• pałac neogotycki z 1899 wraz z parkiem i folwarkiem, wzniesiony dla rodziny von Waldenburg-Würben; znacjonalizowany 1945, obecnie własność prywatna